Wanneer u op het punt staat om in het huwelijksbootje te stappen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan, moet er zoveel geregeld worden dat het tegenwoordig de normaalste zaak van de wereld is om een weddingplanner in te schakelen. Zo wordt de ‘mooiste dag van je leven’ de perfecte dag. Ongebruikelijker is het om voorafgaand aan het huwelijk naar een advocaat te gaan. Maar om te voorkomen dat je de mooiste dag van je leven werkelijk met de huwelijksdag achter de rug hebt, is het helemaal niet zo’n gek idee om je vóór die perfecte dag goed te laten adviseren over de gevolgen van de huwelijkssluiting.
Want wist u dat in de wet staat dat een trouwbelofte “geen rechtsvordering tot het aangaan van een huwelijk noch tot schadevergoeding wegen niet-vervulling van de belofte geeft”? Dat betekent dat iedereen zich tot aan het ‘ja’ woord bij de ambtenaar van de burgerlijke stand nog kan bedenken en kan afzien van het huwelijk. Voor sommigen misschien wel geruststellend.
Maar ook nadat men door de echt aan elkander is verbonden en aan elkaar is beloofd getrouw alle plichten te zullen vervullen die de wet aan de huwelijkse staat verbindt, is het al lang niet meer vanzelfsprekend dat deze levenspartners bij elkaar zullen blijven tot de dood hen scheidt. Ongeveer 40% van de huwelijken strandt door echtscheiding.
Nederland was uniek met haar wettelijke gemeenschap van goederen. Dat stelsel houdt in dat vanaf de huwelijkssluiting alle vermogensbestanddelen (waaronder ook schulden) van beiden als het ware op de grote hoop gaan, met de gedachte “eerlijk zullen we alles delen, tot de dood ons scheidt”.
Wanneer het dan tot een echtscheiding komt, moet alles inderdaad worden gedeeld, maar dat vinden de voormalige geliefden dan ineens niet meer zo eerlijk. “Want het huis was toch voor het huwelijk van mij?” of “Die schuld voor de auto die nu lang zoveel niet meer waard is, ben ik nooit aangegaan”.
Dat zij hierin (bewust of meestal helaas onbewust) een eigen keuze hebben gemaakt, wordt meestal vergeten. Want iedereen mag zelf bepalen welke afspraken gemaakt worden over hun vermogen en schulden. Je kunt altijd afwijken van het uitgangspunt zoals de wet het heeft geregeld, door huwelijksvoorwaarden te maken. Ook bij het laten maken van huwelijksvoorwaarden moet je je niet (alleen) laten leiden door de roze huwelijkswolk, maar je eerst goed laten adviseren. U zult niet de eerste zijn waarbij in de huwelijksvoorwaarden een ‘periodiek en/of finaal verrekenbeding’ staat terwijl u geen idee hebt wat de gevolgen zijn als u niet jaarlijks samen om de kerstboom gaat zitten om het geld dat niet is uitgegeven feitelijk te gaan verdelen. Zorg er dus voor dat als u huwelijksvoorwaarden hebt of wilt laten maken, de inhoud ervan ook echt overeenkomt met de door u gewenste afspraken en u begrijpt wat er staat.
Om met de ontwikkeling dat niet ieder huwelijk meer voor de eeuwigheid duurt mee te gaan, is per 1 januari 2018 het huwelijksvermogensrecht gewijzigd. Voor de huwelijken die gesloten zijn/worden vanaf die datum, geldt niet meer als uitgangspunt dat er sprake is van een gemeenschap van goederen. Let op: voor huwelijken die gesloten zijn vóór 1 januari 2018 blijft de situatie ongewijzigd! Als u dus voor 1 januari jl. getrouwd bent en u wilt geen gemeenschap van goederen meer, dan zult u alsnog huwelijksvoorwaarden moeten laten opstellen.
Voor de nieuwe huwelijken (en het geregistreerd partnerschap) geldt dat er als uitgangspunt sprake is van een beperkte gemeenschap van goederen. Alles wat voor het huwelijk van één van beiden was, blijft van hem of haar. Hadden de echtgenoten al samen een huis, dan valt die in de beperkte gemeenschap van goederen. Alles wat verdiend wordt tijdens het huwelijk, valt in die gemeenschappelijke pot. Alle goederen die de echtgenoten krijgen vanaf de datum van het huwelijk tot het einde daarvan (overlijden of echtscheiding) behoren ook tot die gezamenlijke pot.
Hetzelfde geldt voor schulden. Had de één al schulden voor het huwelijk, dan blijft die schuld van degene op wiens naam die staat. Gezamenlijke schulden van voor het huwelijk, vallen in de beperkte gemeenschap van goederen. Alle schulden die tijdens het huwelijk ontstaan vallen daar ook in.
Stel je wil nog steeds in (volledige) gemeenschap van goederen trouwen. Kan dat nu niet meer? Het antwoord is: jawel, dat kan nog steeds. Dan moeten er wel huwelijksvoorwaarden opgemaakt worden waarin daar uitdrukkelijk voor gekozen wordt. Ook kun je nog steeds bij huwelijksvoorwaarden afspreken dat er geen enkele gemeenschap van goederen zal zijn.
De nieuwe wet past dan misschien beter bij de huidige tijd waarin lang niet alle huwelijken de eindstreep halen, maar is deze nieuwe regeling ook zoveel beter en eerlijker? Bij een beperkte gemeenschap van goederen zoals nu in de wet het uitgangspunt is, moet je je goed beseffen dat een goede financiële administratie een vereiste is. Immers moet op papier worden gezet wat ieder had bij het aangaan van het huwelijk. Als je dat niet kunt bewijzen, dan geldt namelijk alsnog dat het goed of de schuld tot die beperkte gemeenschap behoort.
Of het systeem van de beperkte gemeenschap van goederen eerlijker is, hangt er maar van af wat je als eerlijk beschouwt. Dat zal voor iedereen anders zijn. Vooral op het moment dat echtgenoten uit elkaar gaan, voelt wat de een als eerlijk beschouwt, voor de ander vaak heel oneerlijk.
Het geven van het ‘ja woord’ is een momentopname in een langer durende periode van verbondenheid. Die periode begint al ruim voor het huwelijk en loopt door tot het huwelijk eindigt. Doe dus in de loop van de jaren af en toe een juridische check-up. Onze specialisten familierecht kunnen u juist ook als u gelukkig getrouwd/geregistreerd partner of gelukkig samenwonend bent voorzien van juridisch advies. Dat kan veel discussie en leed op een moment dat u samen niet meer zo gelukkig bent, voorkomen.