“Sinds 2005 jouw online juridische hulp”

Toeslagen terugbetalen bij scheidingen en bijstand

08 jun, 2021 | Algemeen, Financieel
9,5
Klanten vertellen

1271 beoordelingen

Uit een uitspraak van de rechtbank Overijssel blijkt dat scheidingen bij stellen die in de bijstand zitten vaak slecht uitpakken. Als het stel uit elkaar gaat en ze hebben een bijstandsuitkering, moeten ze vaak onterecht toeslagen terugbetalen aan de Belastingdienst die wel kunnen oplopen tot duizenden euro’s. Er zit een kronkel in de wet.  Er wordt van een ‘knelpunt’ gesproken meldt het ministerie van Financiën.

Waarom toeslagen terugbetalen?

Het zit zo. Als een stel nog getrouwd is en onder een dak woont ontvangen zij samen een bijstandsuitkering. Gaan zij scheiden, dan gaan zij apart wonen en ontvangen zij allebei een eigen uitkering en de nodige toeslagen. Uiteindelijk hebben zij dan vaak een hoger inkomen dan toen zij nog samen waren. Scheiden ze halverwege het jaar, dan gaat hun inkomen dus omhoog. De Belastingdienst ziet het over het hele jaar, dat beiden inkomens nog meetellen. Hierdoor kan het gebeuren dat ze honderden of zelfs duizenden euro’s aan toeslagen moeten terugbetalen omdat uiteindelijk hun inkomen te hoog wordt ingeschat.

Samen uitkomen en regelen

“Wat ik ook vaak zie is dat de ene partner extra toeslagen krijgt en de andere moet terugbetalen,” zegt Arnhemse budgetcoach Ria de Vries. “De Belastingdienst zegt dan dat ze het onderling maar moeten regelen. Dat is zo’n kromme redenering. Die mensen zijn net gescheiden, soms spreken ze elkaar niet meer en hebben ze nog ruzie.”

Belastingdienst komt met nieuwe regeling

Sinds 2018 is er door de Belastingdienst een speciale regeling in het leven geroepen. Zo voorkomen ze de onterechte terugbetalingen. De ‘10%-regeling.’ Je kunt hiermee vragen om het inkomen van de ex-partner niet mee te rekenen. Dit kan alleen als het jaarinkomen van de ex met 10 procent omhoog gaat, wat dus vaak het geval is als je alleen gaat wonen na een scheiding in de bijstand.

Uiteraard wil de Belastingdienst wel bewijzen zien. Zo eist de Belastingdienst documenten op waar het bruto-inkomen op staat van de ex. Hier ontstaat weer een probleem, want mensen die in de bijstand zitten ontvangen alleen documenten waar hun netto-inkomen op staat. Het document dat je nodig hebt, kun je dus niet aanleveren.

Bruto of netto

Hoe gemeenten hiermee omgaan blijkt nogal te verschillen. Zo hield gemeente Zwolle stug vast aan hun mening dat het onmogelijk is om een document met een nettobedrag te verstrekken. “De wettelijke systematiek is zo ingericht dat we pas achteraf de balans kunnen opmaken van de verschuldigde loonbelasting en premies”, aldus gemeente Zwolle. Gemeente Tilburg gaat hier iets soepeler mee om. Zij geven het bruto-inkomen van de bijstand wel weer in hun documenten.

“Die zetten het bewust op hun website om problemen met toeslagen te voorkomen. Maar die gemeenten zijn echt uitzonderingen,” zegt De Vries. “Eigenlijk zouden alle gemeenten dit moeten doen.” De Vries komt met nog een oplossing: “De Belastingdienst zou de peildatum kunnen veranderen. Als ze voor de toeslagen gewoon naar de datum kijken waarop mensen scheiden in plaats van het hele jaar, zou het probleem ook opgelost zijn.”

Ook zonder bijstand fouten na scheiding

We zien dat in de belastingaangifte van stellen die uit elkaar gaan en die niet in de bijstand zitten, ook veel fouten gemaakt worden. Ze komen niet in dezelfde problemen als toeslagen terugbetalen, maar omdat er zoveel ingewikkelde regels zijn maken ze wel vaak fouten in de aangifte en dat kan ook leiden tot grote financiële gevolgen.

Als we kijken naar het aantal fouten gemaakt in belastingaangiften werden er bij stellen die uit elkaar gingen in 2019 2,5 keer vaker fouten gemaakt. Vaak ging het mis bij de hypotheekrenteaftrek en de kinderopvangtoeslag. Ga je scheiden, dan kan het zeker geen kwaad om hulp in te schakelen bij het doen van de belastingaangifte van dat jaar.

Er wordt onderzoek gedaan naar het probleem van bijstand en de 10%-regeling met het toeslagenstelsel laat demissionair staatssecretaris Van Huffelen weten.